We worden gewaarschuwd voor Georgië. Ze rijden er als gekken. Op de wandel- en fietsbeurs afgelopen winter kregen we een verrassende presentatie over Georgië. De rasechte wereldfietsers die nergens voor terug deinzen, hebben Georgië vervroegd verlaten. Ze vreesden continu voor hun leven op de wegen van Georgië… De zaal vol geïnteresseerden raakt in verwarring. En iedereen die wel (wij niet) naar ‘wie is de mol’ heeft gekeken, wil ook naar Georgië. Auke is al tijden in Georgië geïnteresseerd en hé met een flinke detour is het op de route te noemen.

De Turken noemen Batoemi – waar we Georgië zullen binnen komen – ‘sin city’ zonder verdere toelichting. Als moslims dat zeggen, nemen we dat met een korreltje zout. Al voelden we er al iets van aankomen in Hopa, met meer tekelshops (drankwinkels) dan we tot heden in heel Turkije zijn tegen gekomen en verdacht schaars geklede dames.
Zodra we de grens oversteken, verandert alles. We verliezen niet alleen een uur tijd, we zien tevens (reclames voor) casino’s, alcoholwinkels en de verkoop van eigengemaakte alcohol vanuit auto’s. Het lijkt alsof ze bij de grens hun rijvaardigheden hebben ingeruild om verder te mogen. In Turkije hebben we buiten de tunnels van drukke autowegen ons nooit onveilig gevoeld. Hier over de grens is er mondjesmaat een vluchtstrook en rijden ze gestoord. Als iemand inhaalt, wordt ook de inhalende auto bij voorkeur gepasseerd. Ze passeren je op enkele centimeters afstand. Als na 25 km een vrachtwagen zeer voorzichtig met gepaste snelheid inhaalt, checken zowel Auke als ik onafhankelijk van elkaar of deze de Turkse nationaliteit heeft en ja wel! Wij zijn van de Turken gaan houden en missen ze nu extra erg.

Nog geen 5 km verder rijdt een tegenligger over de middenstreep recht op Auke af. Ik schreeuw en Auke vliegt de berm in. De automobilist zit hard te lachen achter het stuur. Als ik in mijn spiegel Ivan in de gaten houd, blijkt de automobilist niet op hem af te rijden. Ivan heeft het voorval ook gezien en houdt de bestuurder in de gaten en ziet hem vooral hard lachen. Woest en geschrokken springen we van de fiets af. We denken allebei gelijk aan de terroristische aanval 2,5 maand geleden op fietsers in Tadzjikistan. Hierbij zijn 4 van de 7 fietsers vermoord door zowel de aanrijding, het nogmaals op inrijden en daarna nog op ze in te steken. Een gruweldaad die elke wereldfietser heeft meegekregen, zonder dat we überhaupt het nieuws volgen. Die aanslag is door IS opgeëist, 4 daders zouden zijn gedood en 4 anderen aangehouden. Het is zo’n bizar incident dat we echt niet geloven dat dit ons zal overkomen. Maar het kan natuurlijk anderen op ideeën hebben gebracht. Deze gek die op ons inreed vond het vooral grappig en zal ons niet hebben willen raken, laat staan vermoorden, maar toch….

De schrik zat er gisteren al even in, toen Ivan ons inhaalde en een tegenligger een vrachtwagen inhaalde. De vrachtwagenchauffeur zag het gebeuren, toeterde luid en ging opzij, Ivan reed ook naar buiten toe en raakte mij en ik vervolgens Auke. Hierop viel Ivan op straat. De auto was inmiddels voorbij en is ook nooit meer gestopt (ondanks over een doorgetrokken streep in de bocht inhalen en de gevolgen…). Ivan had wat schrammen en zijn fietstas is beschadigd geraakt, maar uiteindelijk kwamen we er allemaal vooral met de schrik vanaf. Toch voelde dat héél anders aan dan het incident vlak voor Batoemi…

In Batoemi aangekomen komen we in aanraking met automaten op straat. We interpreteren direct dat het gokautomaten zijn. Dat was echter iets te voorbarig. Je KAN er gokken, maar ook je bankzaken regelen, gas, water en elektra mee betalen, telefoonsaldo opkrikken en noem het maar op. Het is ons niet helemaal duidelijk of dat juist heel vooruitstrevend is of niet.
Ook alcohol is overal weer te koop. De mensen doen oost-Europees of Russisch overkomen en de sfeer voelt erg anders. We horen geen “Cai? Cai? Hos gildenez” meer. En voelen ons daarom wat minder welkom.

Als ik na een pintransactie een sms krijg van de Rabobank dat mijn ‘rekening in quarantaine is geplaatst’, krijgen we het idee dat pinnen in dit land onbetrouwbaar wordt geacht. Nou ja niet zo gek, zo helemaal in Georgië (na tijden niet deze pas te hebben gebruikt). Door inloggen met de Raboscanner kan de blokkade eraf worden gehaald. Na een tweede verificatie moet ik digitaal tekenen om €10.000 (??) naar mezelf over te maken, met de melding dat dat alleen een test is. Allemaal via de superecht uitziende, betrouwbare Rabo-site. Maar dit is te raar voor woorden, dus annuleer ik per direct, raak wat in paniek en check wat er op de rekening gebeurt. De bestedingsruimte is van €0,- opgerekt naar het creditbedrag van -€399.633,18 !!!!! Via Skype direct de bank gebeld en op tijd de rekening kunnen blokkeren. En dan maar denken dat je daar nooit in zou trappen…. Ze worden steeds beter die phishing-criminelen! Je bent gewaarschuwd!

Het is dinsdag 16 oktober en onze eerste ‘vrije’ dag na 10 dagen achtereen fietsen vanaf Sivas. Ook onze eerste dag alleen op pad zonder Ivan, want we gaan allemaal even onze eigen weg. We hebben een Simkaart nodig, onze USB-stick met héél véél foto’s moet hersteld worden, we willen een kaart kopen van Georgië en gewoon even niets. Van dat laatste is weinig gekomen, maar de USB-stick is voor het overgrote deel gerepareerd!! Via het Informatie centrum (die we in Turkije nooit vonden), kwamen we bij een computerreparatiewinkel terecht. De man wist na een korte uitleg gelijk waar we het over hadden en kwam direct met ‘data recovery’. Precies! Dat willen we. “Moeilijk. Moeilijk”. Maar hij gaat er mee aan de slag. Na 3 uur knutselen heeft hij voor elkaar wat ons en 3 anderen niet lukte; de meeste foto’s zijn terug! Zelfs de verwijderde foto’s na uitgebreide selecties… Bang voor de rekening, kwam er nog een verrassing; we hoefden nada, niente, noppes te betalen! Wat een gigantische service! Morgen maar even een bloemetje langs brengen… We beginnen Georgië toch te waarderen 😉

De ‘sin-city’ Batoemi voelt heel relaxt en prettig aan. Het kiezelstrand wat in de zomer vol ligt kan ons niet bekoren, maar het stadje heeft mooie beelden met oude Sovjet-flats en daartussen hypermoderne gebouwen. Zo staat er de Alfabet-toren met het Georgische (voor ons onleesbare) alfabet van 33 letters. En Ali&Nino, het liefdes-standbeeld. Dit moeten Romeo&Julia voor verschillende nationaliteiten voorstellen. Het beeldt het verhaal uit van de liefde tussen de Azerbeidjaanse Islamitische prins en Georgische Christelijke prinses . En we zien een mini-Burj Kalifa; een hypermodern smal en hoog gebouw met zelfs een mini-reuzenrad erin. Het is net Dubai. Al met al best de moeite waard en niet een stad om voorbij te fietsen. Sterker nog, het feit dat we nog niet alles hebben gezien, nog niet bij zijn met de foto’s en het bloggen, doet ons besluiten nog een nachtje in ons appartementje te verblijven.

Na 2 hele dagen Batoemi en een paar blogs verder wordt het tijd om meer van Georgië te zien. We willen naar Svaneti. Vanaf het zuidwestelijke Batoemi gaan we naar het Noordelijkste deel van Georgië, de Kaukasus, waar besneeuwde bergtoppen de grens met Rusland vormen. Ten westen ligt Abchazië, in het noorden Rusland zonder grensovergangen en ten oosten Zuid-Ossetië. Sinds een oorlog tussen Rusland en Georgië in 2008 hebben Abchazië en Zuid-Ossetië zich onafhankelijk verklaard. Sindsdien zijn dit instabiele gebieden die je beter kan vermijden. Svaneti bevindt zich tussen deze gebieden in. Dit gebied is al eeuwen moeilijk te veroveren door indringers. Het onherbergzame gebied wordt gekenmerkt door 175 ‘koshkebi’s’ oftewel verdedigingstorens uit de 9e- 13e eeuw. Deze werden niet alleen gebruikt tegen indringers maar ook om onderlinge vetes uit te vechten. Tot vrij recent stonden de Svaneti bekend om hun bloederige vetes…

We weten dat het een pittige tocht gaat worden met vele hoogtemeters en delen de route dan ook in naar hoogtemeters in plaats van kilometers. Zelden kijken we een paar dagen vooruit, boeken we vooraf iets, zoals we nu wel doen. Er zijn niet veel dorpen met accommodaties en de hoogte en dus de kou nu in oktober, maakt kamperen na een pittige fietsdag niet iets om naar uit te kijken.

In 8 dagen fietsen we van Batoemi naar Kutaisi via Svaneti. De dagafstanden delen we dus in naar aantal hoogtemeters, niet dat we zo enorm stijgen, maar vooral ‘hobbelen’ oftewel op- en neer gaan. Waar we normaal blij worden van een afdaling, zijn we nu angstig dat het te lang duurt, want dat wordt weer klimmen. Hierbij een idee van afstanden, hoogtes en hoogtemeters:

Ivan – de Engelsman – is een dag eerder vertrokken richting Kutaisi, mede om Roelie en Harry te ontmoeten. Roelie en Harry is een Nederlands stel (hearttobeat.nl) die 1,5maand na ons op de fiets uit Nederland is vertrokken. Hun reis is de extremere versie van de onze. Zij hebben hun huis niet verhuurd, maar verkocht en hebben een reis van 3 jaar uitgestippeld. Ook Nepal staat op hun lijstje, en om dezelfde reden; een bergwandeling van een paar weken te maken. Zij gaan echter als een speer en zijn eerder dan wij in Georgië aangekomen en willen in november in Nepal zijn. Hiervoor moeten ze echter vanuit Tbilisi gaan vliegen, i.p.v. vliegend te fietsen. Ivan was warmshower gast in mei bij hun en heeft sindsdien contact gehouden. Auke hoorde via squashmaatje Marco over Harry en Roelie en wij zijn hun blogs gaan volgen. Dus linksom en rechtsom ‘kennen’ we het stel op papier. Ivan hoort tijdens dit ‘reünie’-etentje met het stel dat zijn route tegen de klok in, niet haalbaar is. Sterker nog, met de klok mee was al een behoorlijke uitdaging die niet echt voor de bepakte fietser is weggelegd… Dat belooft wat! Als we vlak voor Zugdidi Ivan even appen, zien we hem pardoes voorbij rijden. “Ivan!!!” En dan vertelt hij wat we later ook in het blog van Harry en Roelie lezen. “Het wordt een pittige tocht en we moeten hem allemaal kloksgewijs gaan afleggen..” Vanaf nu fietsen we niet dezelfde ronde in tegengestelde richting, maar samen, ieder zijn eigen tempo, zeker omhoog. Maar houden wel contact. Ivan bikkelt enorm. De ene dag 140km, de andere dag fietst hij waar wij 2 dagen over doen.

De eerste 3 dagen vinden we het nog niet erg de moeite waard. De beginnende tekenen van de herfst zoals we in Turkije zagen, is vervangen door echte herfst hier in Georgië. De bladeren verkleuren, er is meer bewolking en –ook met de hoogtemeters- wordt het een stuk frisser. De wegen vallen alleszins mee. De drukte is te overzien, want het enige verkeer dat hier komt rijdt richting Svaneti. De grenzen met Rusland zijn hier dicht en Svaneti kan je met de auto alleen op dezelfde manier uit als je bent binnen gereden. Op de fiets wordt immers al een uitdaging.. Het verkeer rijdt soms erg hard en wat dicht bij ons langs, maar dat is meer uitzondering dan regel. Gelukkig maar, want op steile stukken hebben we de gehele breedte van de weg nodig, zigzaggen verlaagt immers het hellingspercentage. Het afwisselend stijgen en dalen is vermoeiend en dus verwennen we onszelf vaker met halfpensions. Behalve deze luxe, is het bijna onmogelijk een maaltijd te bereiden zonder keuken, met de weinige winkeltjes die we tegenkomen en het nog beperktere assortiment.

De hotels of guesthouses wisselen van kwaliteit. Van een uitgebreid appartement voor onszelf voor €12,- belanden we de volgende dag in een onprettige kamer van een guesthouse voor €15,-. Hier zijn de spiraalbedden net hangmatten, de wc heeft een gebroken wcbril waar niet op te zitten valt en de badkamer heeft 2 deuren die niet op slot kunnen. En dat terwijl we deze badkamer delen met de familie… En je weet van buiten niet of deze bezet is. We kaarten vooral de bedden aan, maar daar zou niets mis mee zijn, want ‘er heeft immers nog nooit iemand geklaagd’. De volgende dag kiezen we op booking.com voor een hotel mét referenties. Niet goed opgelet, deze ligt een stuk hogerop de berg, als hoogste huis van het dorp. Een eindeloze trap houdt ons tegen verder te fietsen. Als we de hoteleigenaar wandelend verderop treffen, moet ze alleen maar lachen en roept ‘no problem’. Op enig aandringen komt ze met de auto ons opzoeken, laden we onze bagage in en kunnen we haar volgen via een iets begaanbaarder hobbelweg. Googlemaps en Osmand kennen hier geen wegen en zelf hadden we deze route zeker niet gevonden. Ook zónder bagage redden we dit pad niet fietsend en lopen dus geregeld. Wat een keuze weer! Echter de obese dame weet alles over lekker eten en maakt veel goed met de heerlijke warme maaltijden ’s avonds en ’s ochtends. Het is even wennen, maar het ontbijt is hier enigszins vergelijkbaar met de avondmaaltijd; dus pasta, patat, bonensmurrie om het brood in te dippen, groenteprut of tomaten en komkommer erbij, etc.

Ook het guesthouse met halfpension een dag later is een feest, inclusief wijn en wodka. En het ontvangst dan… ! We werden zeer enthousiast, klappend in de handen –zonder enige reservering- ontvangen. “Hollandia, soeperrr, soeperrr!” Bijna alles is hier in Svaneti zelf verbouwd, zelf gemaakt, zelf geconserveerd of zelf gemolken 😉 De dorpen in Svaneti liggen erg afgelegen, dus de mensen moeten ook wel, maar ze zijn ook (terecht) trots op hun zelfvoorzienendheid en eigen producten. En wij kunnen er heerlijk van meegenieten.

Het is maandagochtend en het regent. Als het goed is, wordt het straks beter. We hopen erop, gaan wederom zeer uitgebreid ontbijten en pakken in voor de fietstocht van Becho naar Ushguli. Met vele hoogtemeters (1.660m) en 64km waarvan meer dan 14km onverhard pad kunnen we alle tijd gebruiken.

Miezerregen maakt helaas ook erg nat. We hebben in Denemarken dure lichtgewicht regenjassen gekocht en ik heb een prachtige lichtgewicht fietsregenbroek van Vaude. Helemaal goed voorbereid dus. Dachten we. Het houdt allemaal niets tegen. Binnen een half uur is de laag eronder nat en als je nog even doorfietst ben je door alle (5)lagen doorweekt. Na 1,5 uur komen we aan in Mestia, een kleine 20 km verderop. Hier hadden we gisteren willen aankomen, maar niet gelukt. Nu twijfelen we; blijven we hier of gaan we verder? We nemen een pauze in een café voor de nodige koffie’s, Georgische lekkernijen en het drogen van alle kleding. We eten weer eens khachapuri (ovengebakken brood met kaasvulling) en khinkali (gestoomde deegpakketjes met vlees en bouillon). Als de zon dreigt door te breken, stappen we op de fiets. Echter wel de verkeerde kant op. Er zijn tóch meer wegen hier. Na 8 km zijn we terug bij het café en slaan daar af de berg op, terwijl het inmiddels alweer regent. We gaan het proberen, we gaan door. Bovenop de berg is na een km of 17 een restaurant, daar kunnen we schuilen. Daar na 2u bikkelen aangekomen (het gaat erg langzaam als je omhoog moet), blijkt het restaurant gesloten. We kunnen buiten wel onder een afdak schuilen, maar opwarmen en opdrogen ho maar. Gelukkig hebben we nog wat heet water in de thermos, wat enigszins helpt. Voor de afdaling aan de andere kant van de berg heb ik een drogere onderlaag aangetrokken en gewoon weer 5 lagen, helm op, handschoenen aan. ‘Gelukkig’ mogen we alle verloren meters daarna gewoon weer stijgen. Daar warmen we wél door op. Het is tegen 18.00 uur als we een open caféetje tegenkomen. We hebben eigenlijk geen tijd, de avond valt, maar wel veel behoefte aan warme thee en zitten. Binnengekomen komt er wat eten bij en buiten valt de duisternis snel in. We gaan het echt niet meer redden. We zijn koud, de weg is vanaf nu nog 13 km onverhard met 400 hoogtemeters en met dit weer één grote modderpoel. “Is hier een plek om te slapen?” Het teken slapen (hand tegen de wang) lijkt in alle talen hetzelfde, lekker praktisch! En ja hoor er is daar een kamer! We gaan in volle verbazing kijken en verrek, er is een gloednieuw gebouw met prachtige innieminnie kamers! Ook een warme douche, handdoeken en een radiator kunnen geregeld worden. Top. We bestellen avondeten (in principe altijd wat de pot schaft), warmen op onder de douche, zetten de radiator hoog aan in de kamer en zijn erg blij met de onverwachtse oplossing van ons dilemma.
Ondertussen hebben we contact gehad met Ivan, die een uurtje later is vertrokken en ons onderweg blijkbaar ergens heeft ingehaald. Hij heeft eindbestemming Ushguli net wél gehaald, maar het was een hel en ook hij beaamt dat we er heel goed aan hebben gedaan hier te blijven slapen.

Het is droog! Nou ja boven ons dan. De weg is zoals verwacht één grote modderpoel met kuilen en plassen. Wat een ramp. Het kost ons 2 uur (inclusief foto’s maken 😉 om de 13 km verderop gelegen Ushguli te bereiken. Niet alles is te fietsen. Er is een waterval die over het pad loopt, waar we voorzichtig langs moeten kruipen. Maar er zijn ook vooral veel steile stukken met tot 30% hellingsgraad, waar de banden wegglippen bij elke trap die we zetten. Wat zijn we blij dat we hier niet in de stromende regen en het donker hebben hoeven fietsen!!

Ushguli is een pittoresk dorp op 2.100m hoogte met meer dan 20 oude Svan torens en is een Unesco erfgoed. Het zou de enige en hoogste permanent bewoonde plaats in Europa zijn. Het dorp ligt in een dal tussen 2 riviertjes in met een uitzicht op de enorme berg Shkara van 5.193m hoog. Niet alleen deze berg is op de top besneeuwd, bijna alle bergen hebben momenteel een topje verse sneeuw. De winter komt eraan! Sterker nog, volgens de weersverwachting komt er niet alleen meer regen maar ook verse sneeuw aan. Wij checken zo snel mogelijk in een guesthouse in en gaan voor een wandeling naar een bergtop op 2.900m hoogte voor een 360’ uitzicht. Nou ja, dat dachten we. Met de zon de berg op, met de buien in de verte in aantocht, redden we de top net. En dan begint het te sneeuwen, is het uitzicht vooral op de wolken en wordt het flink kouder. Als we een paar honderd meter zijn afgedaald, is het weer helder en droog. We gaan niet meer terug, het is prachtig geweest en als we verder dalen gaat het regenen en mogen we opwarmen in de keuken van ons guesthouse. De houtoven is –overal waar we komen- de warmtebron bij uitstek. En dus verzameld jan en alleman zich altijd in de keuken. Onze slaapkamer en zitruimte is een graad of 10-15’C, dus daar zijn we zo min mogelijk.

We hebben vaak goed warme dekbedden, dus de nachten zijn goed te doen. De dekbedden zijn zo lekker warm omdat ze van dons zijn. Leuk en aardig, maar daar kan ik dus niet tegen. Vele nachten eindigen met jeukogen. Normaliter vragen we om synthetische dekbedden, maar ik verwacht niet dat ik dit hier goed kan uitleggen en dat er een alternatief is…. Oogdruppels en allergiepilletjes in de aanslag dus.
Als we in Ushguli wakker worden in de koude kamer, regent het nog altijd. Het is echter zo onaangenaam koud hier, dat we hoe dan ook weg willen. Met enorme spierpijn in de benen van het wandelen (na 5,5 maanden fietsen zonder spierpijn!!), trekken we de stoute regenkleding aan en maken ons op voor de klim naar de Zgaro pas, een pas van 2.623m hoogte en 400 hoogtemeters over 8 kilometer. Een déjà vu van de laatste kilometers naar Ushguli. Het is zwaar! Erg zwaar!. Het wegdek is slecht met stenen, oneffenheden en modder(poelen). We doen er 2u15m over om de top te behalen (afstand: 8 km en 5,6 km/u en bijna 1 uur aan stops nodig gehad).

En dan zijn we er niet. De snelle afdaling blijft eerst nog uit. Tijdens de afdaling blijkt het pad nog veel slechter te kunnen zijn. Er volgen meer stenen, meer kuilen en grotere plassen tussen de modder. We hebben reeds 30km onverhard gehad omhoog wat erg zwaar is geweest, maar de 20km onverhard pad naar beneden liegt er ook niet om. Mountainbiken voor gevorderden! Echter zonder die prettige profielbanden en mét 26 resp. 32 kg extra bagage erbij…. We vliegen met plezier naar beneden, in volle concentratie, gefocust op de meters voor ons en plassen en stenen vermijdend.

Dan komt een enorme plas van onbekende diepte en dus probeer ik via het droge strookje ernaast er langs te komen. Een tak steekt uit en grijpt mijn voortas. Mijn voortas houdt vast aan mijn fiets. Boem, daar ga ik volledig onderuit. Een mooie smak in de zachte modder tussen de twee plassen in. Met regenkleding aan is dat niet zo erg als het klinkt. De sluiting van de voortas aan de bagagedrager is echter stuk en als we na een paar hobbels ook de achtertas steeds neigen te verliezen, blijkt die ook een kapotte sluiting te hebben. Met reservemateriaal en een tie-wrap is alles zo gemaakt. Tot ik een kilometer of 10 verder weer een sliding maak. Een stevige ondergrond met zachte modder is een slechte combinatie. Dit keer is alleen de tie-wrap kapot. Dat is 2 minuten werk 😉

De afdaling duurt lang en is ondanks de opperste concentratie best koud. Trappen hoeft immers niet. Remmen is wat we doen. In Tsana, een gehucht, hopen we op te warmen, te eten en te drinken. Maar er is niets. Ook het hotel en de kiosk zijn dicht. We worden opgemerkt door diehards die in de tuin onder een parasol (werkt prima tegen regen) lunchen. Ze vragen wat we willen. “Nou eh. Zitten, opwarmen, koffie en eten?”. En dan komt de Georgische gastvrijheid om de hoek kijken. We worden mee naar binnen genomen, de tafel wordt gedekt, er komt koffie, wijn, brood, kaas en tomaten tevoorschijn. We voelen ons zo – toch wel erg onszelf uitgenodigd- wat bezwaard. Echter dit is het enige moment na 3,5 uur fietsen dat we droog kunnen zitten en opwarmen én kunnen eten, want zelf hebben we niets bij ons…. Als we na een uurtje willen gaan en vragen wat we kunnen betalen, wordt de gastvrouw rood en weet niet goed hierop te reageren. “Nee, nee, nee.” Komt er net uit. Volgens de cultuur komt de gast van god en hoor je deze als zodanig te behandelen….

Eenmaal op het asfalt zijn we wederom verkleumd en behoeftig. We vinden alleen cola en gaan er nog een uurtje tegenaan. Ivan heeft op 17 km van Mele een guesthouse gezien waar wij graag naartoe willen. Vlak voor guesthouse Marina behalen we een hoogtepunt: 7.500km, zijn we halverwege Nepal??? Wat een dag, een vlokje sneeuw, een korrel hagel, een sprankje zon, bijna 50% van de fietstijd regen gehad, de meest heftige afdaling ooit én de 7.500km behaald. Toch wel gaaf!

Het guesthouse is top. We komen onaangekondigd in het donker aan de deur, krijgen binnen 5 minuten de kamer te zien en is het tijdstip voor het avondeten besproken en zijn we ingecheckt. De kamers zijn warm, de douche is heerlijk en Marina, onze host een gezellige, openhartige topkok. Gelukkig maar, want de volgende dag stortregent het onaangebroken en blijven we een dagje extra. Kunnen de spieren nog een dagje bijkomen, traplopen is met de enorme spierpijn van het wandelen een crime geworden…!

Het eten is ook hier te lekker. Marina haar man en twee kinderen zijn obees. Het wordt gênant als haar man door de stoel heen zakt. De tweede deze maand… Als later naar voren komt dat ik diëtist ben, wordt dit onderwerp nogmaals besproken. Auke en ik zagen de oorzaak o.a. in de alcohol. Hij vond steeds een aanleiding om te drinken en elk drankje startte met een toost en eindigde met een leeg glas. In 5 seconden…
Het viel natuurlijk ook op dat we zelf erg veel eten (’s ochtends teveel om lekker te fietsen) en beweging werd een onderwerp van gesprek. Geen idee hoe het uiteindelijk kwam, maar de volgende ochtend is meneer 2x 2 km aan de wandel geweest. Tot dat moment zagen we hem zitten en zitten. Mooie stap, hopen dat hij doorzet!

De traditionele manvrouw verhoudingen die we van Turkije kennen, komt ook in Georgië in alle huizen naar voren. Ook in dit gezin doet Marina alles. Ze gaat ’s ochtends en ’s avonds de koeien halen en melken, ze maakt al het eten (een dagtaak hier) en doet het huishouden. Ze zit zelden stil, terwijl de rest op de bank hangt. Marina is zich hier van bewust, zegt dat ze de kinderen anders opvoedt, maar haar zoon doet echter nog minder dan haar dochter… Marina wil graag op vakantie, maar kan geen dag weg. Hoe moet dat met haar man en kinderen van 15 en 17 jaar?

Ook vrijdag 26 oktober regent het nog steeds. We willen niet langer wachten en stappen op de fiets. Vandaag meer dan 50% regen, een lange afdaling met vooral asfalt en 1.200 hoogtemeters. Pittig. Erg pittig. We gaan het beoogde doel Kutaisi niet redden. Daarvoor zijn we zowel te laat weggegaan en hebben te lang geschuild. Gelukkig boeken we meestal niets van te voren, hooguit een uur voor aankomst.
Het hotel in het dorp ervoor met wellness-centrum klinkt te goed in de oren! Wat te goed is moet je niet geloven…. In het dorp Tskaltubo KUN je naar een badhuis. Dat is wat anders dan dat ons hotel relaxbaden bevat. Tskaltubo was in de 20er jaren een echte Spa-stad voor exclusief Sovjet-gasten. Nu is het vergane glorie en de hele stad ademt armoede uit…. Wij zijn zo moe dat we hier alleen slapen en wel zo snel mogelijk. Svaneti was mooi, pittig, nat, koud en de moeite zeker waard.