Bijna 3 maanden Japan?!!

Het land van 127 miljoen inwoners was geen land dat veel toerisme ontving. Sinds de visumregulaties in 2010 zijn versoepeld is het toerisme verdubbeld. Nu komen er 20 miljoen toeristen per jaar. Toerisme fascineert zo, dat er hele TV shows aan worden gewijd om uit te zoeken wat toeristen naar Japan trekt. Ook wij maken dankbaar gebruik van het flexibele, gratis, bij aankomst verkrijgbare visum van 3 maanden. We blijven er op 1 week na, de volle 90 dagen. Alleen om het land te verlaten betaal je €8,- belasting, hoe relaxt is dat? En waarom wij als toerist hier zo lang zijn geweest en wat ons trekt?? Ook wij hebben geen flauw idee. Het land staat bekend als mysterieus. Dat vinden we wel mee vallen. Aan de andere kant duurt het de volledige periode om Japan een beetje te leren kennen. Tot op de laatste dag worden we verrast. En dan nog hebben we niet het gevoel Japan volledig te begrijpen en voldoende te hebben gezien en ervaren. Toch is het genoeg. Het is goed geweest. 83 dagen in één land is wat lang, maar een land dat 9 maal zo groot als Nederland is, kost nou eenmaal tijd. Het land bestaat uit maar liefst 6.852 eilanden, waarvan we slechts 13 hebben bezocht. Een land dat daarnaast zo afwisselend is, verdient tijd. Dat het land zo duur is, is een enorme downside. Gelukkig reizen wij per fiets, met tent en keuken achterop. Wildkamperen, bonusshoppen in de supermarkt en geregeld je eigen potje koken zorgen voor een enorme reductie in de uitgaven. Daarover later meer toelichting met een kijkje in onze geldpot.

Wat maakt Japan uniek?

Maar liefst 4.200km hebben we hier gefietst, waarvan bijna de helft op het eiland Hokkaido. Het is veruit de grootste afstand die we in een land hebben afgefietst. Het is zelfs meer dan 20% van de totale afstand vanaf Nederland gerekend! Toch roepen we geregeld dat het ons land niet is. We konden weg wanneer we wilden, maar gingen niet. Als we op de boot naar Zuid-Korea zitten, kijken we met weemoed terug. Japan, we zijn toch een beetje van je gaan houden…!

Japan is niet spannend. Japan is niet erg avontuurlijk. Japan is geen uitdaging. Japan is wel uniek. Het is een stukje Europa in Azië? Het heeft een eigen cultuur en taal. Eén van de moeilijkste talen ter wereld. Het is een verrassend land en als je denkt Japan een beetje te kennen, word je toch weer verrast met iets nieuws.

Japan is uniek in slaapgelegenheden, uniek met zijn ridershouses, Michi-no-Eki’s, gratis campings en manga (kissa). Japanners zijn extreem beleefd en gesloten en gaan zo lekker los met alcohol. Het is een land van extreme service gerichtheid, het met twee handen aannemen van pasjes, cadeautjes en geld en het altijd en iedereen welkom heten in winkels, supermarkten en op marktjes. Het land heeft een lage werkloosheid (<3%), een toenemend personeelstekort (de verwachting is dat de bevolking met 30% afneemt in de komende 50 jaar!) en heeft daarentegen overmatig personeel in alle winkels en hotels om de service te waarborgen. Schoolgaande kinderen lopen keurig in uniform. De Japanner is serieus wat betreft service, maar ook strikt in regels, waar voor uitzonderingen zeker geen plaats is en onderhandelen uit den boze blijkt. Ze lijken alles te willen en moeten nummeren, van vuilnisbak tot afrasteringspaaltje. Tijd is tijd en ze gaan geen minuut eerder of later open of dicht, want regel is regel.

Aan veiligheid wordt er in onze ogen extreem veel aandacht, mankracht en materiaal besteed. Daartegenover zijn de veiligheidsafzettingen op straat te kinderlijk om serieus te nemen. En er zijn overal uitspattingen in het straatbeeld zoals neonverlichting en gevelversieringen als posters, megakrabben, opblaasvissen, etc., etc. De serieuze Japanner heeft blijkbaar binnen het keurslijf zijn uitspattingen nodig. Ze zijn daarnaast dol op manga kissa, casino’s, speelhallen, standing bars, alcohol, love hotels en niet te vergeten… karaoke!

Het eten is uniek met de sushi, ramen, udon, uni, zeevruchten en tempura. De hygiëne is goed, de kwaliteit uitzonderlijk, al betaal je daar natuurlijk wel voor.

Het land is van alle gemakken voorzien met zijn convenience stores, fantastische toiletten (daarover later meer!), Michi-no-Eki’s, prachtige asfaltwegen, gratis campings en onsens. Het land is gevarieerd met plateaus, bergen, tunnels, rijstvelden, bloemen (regio Furano), golfvelden, kustlijnen en natuur. We hebben genoten van de natuurfenomenen zoals het vulkanisme (Daisetzusan, Hell’s valley) en heetwaterbronnen. We hebben gelukkig geen natuurrampen gehad, geen aardbeving gevoeld, geen tsunami ervaren, en zijn juist weggevaren tijdens de 14e tyfoon van dit tyfoonseizoen. Helaas richt tijdens het schrijven van dit blog en terwijl wij veilig in Zuid-Korea zijn, de 19e tyfoon enoooooorme schade aan in Fukushima.

Japan heeft wildlife! Hier zagen we een serow, een das, wilde zwijnen, een beverrat en eindelijk die beren! We gingen geen walvissen spotten, al kan dat ook op Hokkaido.

Japan is een land waar 49% geen religie heeft, 34% boeddhist is en waar (met name op Shikoku) prachtige tempels staan die je in alle rust kan bezoeken en waar henro’s hun bedevaart lopen.

Het is een land waar sommige eilanden elke 3 jaar in het teken staan van kunst (o.a. Shodoshima en Teshima) en waar we ongelooflijk hebben genoten van alle originele, verrassende en prachtige kunstwerken.

Helaas is het ook het land waar atoombommen de plaatsen Nagasaki en Hiroshima en daarmee vele mensenlevens vernielde….

We hebben helaas (een training/wedstrijd) sumoworstelen gemist, net als een echte ryokan, de sushitrein en het mooie (fiets)eiland Kyushu. We hebben de tijd genomen om Japan een beetje te leren kennen. Toch hebben we het gevoel langer nodig te hebben gehad. Japan te snel te hebben beoordeeld, veroordeeld. Misschien was het omdat het land 27 is, land zoveel en is het de verzadiging die opspeelde. En ach het is ook wat te duur om nog langer te blijven.

Het land is duur – een inzicht in de geldpot

Japan staat bekend als duur, en dat is het. Duur als je vanuit Azië binnenkomt. Duur als je maanden goedkoop hebt geleefd. Het zijn Europese prijzen. Voor ons allereerste hotel betaalden we in Osaka €18,10. We vonden het wat prijzig, we waren het niet gewend. We kregen er wel een prachtige 6m2 hotelkamer voor die van alle gemakken is voorzien en met een onsen, inclusief sauna waren we er heel tevreden mee. Achteraf was het veruit het goedkoopste hotel en daarmee de beste deal die we konden hebben. Het duurste hotel kostte €64,-. Dit was notabene een gedeelde kamer met twee vreemden en het allergoedkoopste hotel wat gedurende de hele week beschikbaar was op het eiland Shodoshima. Het was het gelukkig ook meer dan waard. Na twee nachten zweten in een tent, belaagd door muggen, was dit een grote opluchting en genot.

Voor ons tweeën hebben we over de hele periode ruim €1.250,- uitgegeven aan overnachtingen. Teruggerekend is dit ‘slechts’ €15,25 per nacht. We hebben dan wel de helft gekampeerd (40 van de 83 nachten), waarvan 27 maal wildkamperen (dus goed voor 1/3 van alle overnachtingen). En we hebben zes nachten (gratis) bij warmshowers of couchsurfers verbleven. Ridershouses waren een andere ‘goedkopere’ overnachting. Hebben we het alleen over een hotel, hostel of guesthouse, dan waren we gemiddeld €38,- per nacht kwijt. We selecteerden op booking.com de goedkoopste opties, maar zijn wel kritisch; meestal kiezen we voor een kamer voor ons tweeën, met goede reviews en handige locatie. Als het even kan, zitten we centraal zodat Knorretje en Iejoor ook even rust krijgen. Hoe dan ook, kamperen maakt Japan een heel stuk betaalbaarder en is meestal geen straf hier. €38,- per nacht tijdens een (wereld)reis is echt wel veel.

(Uit)eten gaan is zo duur en goedkoop als je wilt, zoals overal ter wereld. Je kan voor €6,- een simpele maaltijd als ramen of udon (beide een soort noedels) eten, die je zelf kan opleuken met kruiden, sesamzaadjes en sausjes. Echter, een goede sushitent of sushitrein kost zo €40,-. De reden waarom we het laatste niet hebben geprobeerd.

De grote supermarkten zijn goedkoper dan de convenience stores; 7eleven, Lawsons en Family Markets. Toch betaal je voor een pak melk, minimaal €1,80, een fles cola minimaal €1,60, 6 sneetjes witbrood €0,80 – €1,50 en voor 3 lekkere sneetjes bruinbrood €2,50. Heerlijk simpel belegde broodjes kosten €0,80 – €1,50 per stuk. Bedragen in winkels / supermarkten worden belastingvrij weergegeven, bij de kassa komt er als onaangename verrassing 8% boven op.

Water is overal beschikbaar en gratis. Fruit en groente zijn erg duur. Eén appel kost al snel €2-3,-. Een goedkope banaan €0,50. Eén tomaat €1,- (ook midden in het seizoen). Champignons zijn betaalbaar met €0,40-€1,- voor 250-400g. De goedkoopste fles wijn kost €2,50 en vinden wij een prima slobberwijn. Het grootste voordeel is de fles, deze is van plastic in plaats van glas en daarmee licht en veilig in onze fietstassen mee te nemen! We zijn spontaan meer alcohol gaan drinken, dat dan weer wel 😉 We letten goed op prijzen, maken keuzes op basis van de prijs en proberen vooral voor –eind van de dag- aanbiedingen te gaan. We laten dus niet alles staan. We willen niet alleen koken maar de lokale keuken in voldoende mate testen en dus gaan we frequent uiteten. Als we kijken naar de dagelijkse kosten aan eten, komen we uit op een kleine €23,- per dag (voor 2p). Voor Nederlandse begrippen niet veel, maar voor ons -hier en nu- wel.

De onsens zijn onze ‘douches’ wanneer we kamperen. Voor €2,- tot €12,- heb je een basic bad tot uitgebreide baden en saunacomplex. Voor een nodige douche is het wat prijzig, maar als je wildkampeert en na een dag fietsen een relaxmoment kan gebruiken is het ideaal. We geven uiteindelijk €114,- uit aan deze luxe ‘douches’, goed voor €4,40 per persoon per keer. Misschien moeten we dat wel bij de overnachtingskosten optellen…. 😉

Nog een hoge kostenpost; het transport

We hebben ondanks dat we fietsen, veel gebruik gemaakt van publiek transport. Niet van bussen en treinen waar overigens ook een aardig prijskaartje aan hangt, maar van de dure, in min of meerdere mate noodzakelijke boten. Al krijg je als buitenlander aardige kortingen. Aan kosten voor boten waren we samen, inclusief de fietsen (een flinke extra) €840,- kwijt. €840,-! Dit is alleen voor de 12 boten die we binnen het land hebben genomen, de boot van China (nog duurder voor twee volle dagen varen) en naar Zuid-Korea (spotgoedkoop) laten we buiten beschouwing.

Het totale potje

Het eten, de accommodatie, de boten, fietsreparaties, kleding, simkaart, sightseeing, wassen, etc., etc. zijn goed geweest voor een totale besteding van €55,- per dag. Dat is dus wel voor ons tweeën en dus zonder de ferry’s het land in en uit. Het zijn veruit de hoogste dagkosten tijdens ons fietsende leven. In de meeste andere landen zitten we hier ver onder. Ik denk dat dit ook een goede reden is het land te verlaten, in de hoop dat Zuid-Korea goedkoper is…. 😉

Japan is óók goedkoop met veel gemakken voor de fietser, de kampeerder en budgetreiziger

Japan is niet alleen duur, veel dingen zijn gratis of goedkoop. Laten we deze fijne kant niet vergeten. Overal, echt overal is gratis (koud) drinkwater verkrijgbaar, wat zeker voor de dorstige fietser erg prettig is. In convenience stores en in supermarkten kan je daarbij zelfs je thermos vullen met kokend water voor je koffie, noedels, etc. Wc’s zijn overal en gratis toegankelijk (wat vanuit Nederland gezien toch wel een enorme luxe is). Over toiletten later meer!

In supermarkten kan je in de loop van de dag, richting sluitingstijd op koopjesjacht. De producten worden nauwlettend op data gecontroleerd en dagverse producten worden gestickerd met 3 tot 50% korting. Zo kan je b.v. kwalitatief goede sushi of verse, warme maaltijden voor de helft van de prijs aanschaffen. Vervolgens heb je in de supermarkt zithoeken met eettafels, magnetron(s), handalcohol en schoonmaakdoekjes voor de tafel en zelfs stopcontacten om je apparatuur op te laden. Uiteten kan dus simpel, lekker en goedkoop gewoon in de naastgelegen supermarkt.

Kamperen mag en kan bijna overal gratis, Japan is een wildkampeerparadijs. Het land leent zich om te kamperen, zoveel groen (met name op Hokkaido) en zoveel mooie plekken. Omdat her en der bankjes en toiletten zijn, ben je gelijk van alle gemakken voorzien. En anders is er altijd nog de Michi-no-Eki; de roadhouses waar je overdag in de airco kan schuilen voor de hitte of droog kan zitten bij regen. De roadhouses die tevens vaak ’s avonds en ’s nachts binnen zitplaatsen bieden. Bovendien geven ze 24u per dag toegang tot het toilet. Vele Japanners kamperen in hun auto op de parkeerplaatsen van de Michi-no-Eki en doorgaans is er een sappig stukje gras voor je tentje te vinden. De voorzieningen zijn gratis en consumpties zijn NIET verplicht, in tegenstelling tot cafés.

Wil je liever niet WILDkamperen? Dan biedt Japan genoeg campings, zelfs gratis campings met dezelfde voorzieningen als een betaalde camping! Het gebrek aan douches op een camping, wordt opgevangen door de publieke badhuizen en onsens (met heetwaterbron). Naast de betaalde onsens (zie blog 3) zijn er tal van gratis onsens die niets af doen aan uniekheid en locatie. Sterker nog, dit zijn vaak ‘buiten-onsens’, wat zo zijn charme heeft. Zo kan je je (fiets)route plannen van gratis camping, via supermarkt en gratis onsen, naar de volgende gratis camping.

De fietser hoeft zich overigens geen zorgen te maken als hij tussendoor wat bergen tegenkomt. Of er zijn tunnels gegraven, of de hellingen zijn zo afgevlakt dat de hellingsgraad nooit meer dan 5% is, dus prima befietsbaar. Dank je wel Japanners!

Regent het, heb je geen tent of wil je gewoon eens binnen slapen? Dan biedt een ridershouse de uitkomst. Deze slaapgelegenheden zijn bedoeld voor de rider, de tweewieler. Het zit vol met motorrijders en een enkele (meestal Japanse) fietser. Het kost maximaal 1.500 yen, dus max. €12,- per persoon. Maximaal. Het kan net zo goed gratis zijn. Het meest originele ridershouse is een treinwagon en jawel, ook daar kan je voor niets slapen.

En wil je je eigen miniruimte, dan is een manga kissa een originele locatie waar je dubbelgevouwen in je eigen hokje de nacht door kan brengen. Voor zo’n €20-30,- heb je niet alleen een hokje, tevens gratis en onbeperkt drinken en soms zelfs gratis ijsjes en altijd betaalbare maaltijden (zie blog: deel 5).

Eén ding is overigens wel wat minder als we het over voorzieningen hebben. De Japanse stekker en stroomvoorziening. Met de wereldstekker kan je alles alsnog opladen, maar het gaat zo enorm traag. Zo traag… Het duurt hier twee keer zo lang om je apparatuur op te laden dan in andere landen en thuis. Ons zonnepaneel werkte sneller, echter daar heb je wel… zon voor nodig…!Tips:

1. Gratis campings, onsens en Michi-no-Eki’s
2. Riders houses
3. Treinkortingen: seishin juhachi kippu / japan rail pass

De toiletpot

Over voorzieningen gesproken. Laten we het Japanse toilet niet vergeten! Die gaan we missen!!!!

Het Japanse toilet verdient tekst en uitleg. Het Japanse toilet is geweldig. We willen thuis ook zo’n toilet! Helaas hebben we het toilet net helemaal gerenoveerd na de lekkage waar we zo’n ellende van hebben gehad (het toilet lekte, riolering lekte en de muren waren hierdoor doordrenkt met vocht).

Het Japanse toilet is er in twee soorten en maten. Je hebt het hurk-toilet, dat Japans toilet wordt genoemd(!) en je hebt een zit-wc, die het westerse toilet wordt genoemd. Dat laatste heeft features die wij in het westen niet hebben. Wij noemen deze dus het Japanse toilet. Voor als je deze toiletten niet kent, staat er –vanzelfsprekend- uitleg bij hoe te gebruiken.

De wc is, zoals gezegd, van alle gemakken voorzien. Zo kan en is (ondanks de warmte buiten) de toiletbril vaak verwarmd! Het toilet heeft ‘douche’mogelijkheden. Voor de dames zijn er 2 knoppen, voor de heren 1. En zo kan je nadat je je ding hebt gedaan, jezelf schoon laten spuiten. En echt, met dat enorme gezweet op je zadel is dit een prettige, verfrissende en vooral verschonende aangelegenheid! Kan je een keer niet douchen voor het slapen, dan is deze ‘kontdouche’ in ieder geval al een hele fijne oplossing. Soms, soms kan je met een ingebouwde föhn de boel nog weer drogen. Al is dit niet iets waar je met die warmte op zit te wachten.

De Japanner is de Japanner niet als hij zorgt voor schone toiletten en zekerheid. De wc’s zijn altijd schoon, maar voor de zekerheid hangt er vaak antibacteriële vloeistof (met uitleg) om de bril mee schoon te maken. Stress omdat je zonder wc-papier zit, wordt onmogelijk gemaakt. In elk toilet staan drie rollen wc-papier. Drie rollen. Altijd. Nou ja. Misschien was toch nog 2% van de toiletten niet schoon en miste één, twee of alle rollen toiletpapier. De uitzondering die de regel bevestigt!

Er zijn wel wat regels die je moet weten voor je naar het toilet gaat en waar je je strikt aan dient te houden. Ga je een huis, onsen of (soms) een restaurant binnen, dan moeten de schoenen uit, vóór de verhoging. Ga je vervolgens naar het toilet dan mis je gelijk je schoenen. Daar is aan gedacht. Daar zijn toiletslippers voor…. Deze toiletslippers horen IN de toiletruimte. Je stapt er bij binnenkomst in en kan je gang vervolgen. Maar oh wee als je er mee het toilet uitloopt. Het toilet –hoe schoon ook- is volgens de Japanner de meest vieze ruimte van het gebouw en de slippers mogen die ruimte absoluut niet verlaten. En nee de Japanner vindt het totaal niet vies dat iedereen met zijn blote voeten in dezelfde slippers stapt. Dat niet.

In de toiletgebouwen wordt ook aan kinderen gedacht, er zijn hiervoor kleine toiletjes gebouwd. Schattige minitoiletten. En als de kinderen nog wat jonger zijn, dan kunnen ze in de kinderstoel veilig worden gestald als pa of ma zijn of haar behoefte doet. De Japanner denkt aan alles (en de veiligheid)!

Viel Japan mee of viel het tegen…?

Japan heeft voor ons naast al het moois, toch een beetje een negatieve lading gekregen. Het is het land waar wij de dip kregen die je op zo’n lange reis vroeger of later tegen gaat komen. Bij ons kwam de dip laat. Ruim een jaar na vertrek. Naar horen zeggen komt hij vaak veel eerder, ongeveer na 6 maanden. Het moment dat we India binnenkwamen en betoverd werden. Daarna zagen we prachtige dingen in Nepal, reisden we door Tibet en sjeesden we China door. In Japan was er weer wat rust en toch weer niet. Niet de rust waar we naar snakten.

We dachten ruim om de moesson heen te hebben gereisd en dat was niet helemaal gelukt. We kregen in de eerste twee weken al meer regen dan de rest van de reis bij elkaar. En daar bleef het helaas niet bij. Onze sterke nieuwe fietsen Knorretje en Iejoor zagen er nog goed uit maar roesten hard weg in Japan. De zomer (half juni tot begin september) is niet het beste seizoen om hier te zijn. Wel op het ‘koelere’ eiland Hokkaido normaliter, echter ook daar viel meer regen dan gebruikelijk. In de rest van Japan was het vóór Hokkaido (te) nat, na Hokkaido vaak (te) heet door een enorm hoge luchtvochtigheid. ’s Nachts daalde de temperatuur dagen en weken niet onder de 25-27’C. Dat is flink zweten in je tentje…

Dit alles zorgt er mede voor dat we nog geen 60% van de dagen hebben gefietst (48 dagen). Toch bleef de gemiddelde afstand redelijk goed (77,7 km/dag) en dat geldt tevens voor de gemiddelde snelheid (16,8 km/u). En dat met 22.500 hoogtemeters…!

In Japan ging zoveel wel en toch weer niet goed…

Hier zouden we wel en toch weer niet de stiltemeditatie Vipassana doen. Ondanks hier weken rekening mee te houden, in te schrijven en van de wachtlijst toch een plekje te bemachtigen, gingen we niet. Iets wat hierdoor eerst rust en vervolgens stress, irritatie en verwarring veroorzaakte.

In Japan gingen we wel en toch niet een nieuwe laptop aanschaffen. Hier begaf de camera het definitief en werd deze met veel tijd, gemiste fotomomenten, moeite en geld alsnog vervangen. In dit land werd onze blogwebsite niet en later toch wel hanteerbaar. In China stopte Polarsteps en in Japan braken we de Polarstepsreis af en ging het van niet toch weer wel werken. Na heel veel tijd en energie, is onze Polarstepsreis weer op orde, al is het in twee delen opgeknipt. Opluchting alom!

Alle negatieve dingen tezamen met 24u per dag samen zijn, 7 dagen per week, 52 weken per jaar zonder eigen ruimte had grote impact op de relatie. We hebben enorme dips, twijfelen om samen verder te gaan en wisten het allemaal niet meer. Toch regelen we samen het visum voor China en stappen uiteindelijk samen op de boot naar Zuid-Korea. Om samen verder te gaan. Als daar het weer beter is, het land veel blijkt te bieden, we ons gelukkiger voelen en we weer hele goede gesprekken voeren, blijkt dat we de periode in Japan graag achterlaten en dolgraag samen verder willen. Eind goed, al goed. Relatie gered, blog gered, Polarsteps gered, nieuwe camera en wie weet doet onze oude onbetrouwbare tablet Puck het ook nog tot het eind…

Bye bye Japan

Ja Japan, je bent speciaal voor ons geweest. Uniek in je soort, met toiletten die we graag bezoeken, onsens waar we graag in relaxen, natuur die we graag bezochten, bergen die we makkelijk befietsten. Maar ook met beetje een lading die we liever niet hadden. We weten zeker dat we nog meer van je hadden kunnen genieten als we hier op een ander moment waren. Japan is ondanks onze twijfels een aanrader om met eigen ogen te zien en je eigen herinneringen te maken.

Wij fietsten voor het goede doel van Delft naar Nepal en inmiddels zelfs door naar Japan en hopen veel geld bij elkaar te trappen voor onderzoek naar sarcoomkanker. We hebben meer dan 20.000km in de benen en hopen dat ook jij een steentje bijdraagt aan dit enorm belangrijke doel waar nog veel geld voor nodig is.

Klik hier voor donaties en meer info.