Na bijna 7 weken (48 dagen) verlaten we China voor de 2^e keer. Ons 1^e bezoek ruim een half jaar terug duurde 5 weken. Bijna 12 weken in één land is veel. Echter voor een land van bijna 10.000.000 km2 is het natuurlijk helemaal niets. 

Overzicht van de twee China-reizen

• De eerste Chinareis (11 mei – 15 juni 2019)

We kwamen vanuit Nepal China in, wat betekent dat we door Tibet reisden. In Tibet mag je niet vrij reizen en dus gingen we georganiseerd met een busje, fietsen achterin, in een week van Kathmandu naar Lhasa. Na een paar dagen fantastisch Lhasa namen we voor een kleine 3.000 km (=2 maanden fietsen) een trein naar Xi’an (Shaanxi), waar het indrukwekkende terracottaleger te aanschouwen is. Vanaf Xi’an raceten we tegen de klok die visum heet en fietsten we binnen 24 (17 fiets-) dagen en 1.750 km naar Shanghai. Gelukkig was het een traject zonder al teveel reliëf. We fietsten door de provincies Shaanxi, Henan, Anhui, Jiangsu en Shanghai. Vanuit Shanghai staken we de zee over naar Japan.

• De tweede Chinareis (5 november – 24 december 2019)

Vanuit Japan namen we de boot naar Zuid-Korea en van Zuid-Korea konden we met de boot terug naar China. We fietsten van Tianjin naar Beijing. Na een weekje Beijing probeerden we de naderende winter te ontvluchten en namen we de trein voor ruim 3.000km naar Chengdu (Sichuan). In Chengdu gingen we panda’s kijken en socializen met de Nederlandse fietsers Annemieke en Harm. Om hierna verder te reizen naar Lijiang waar we herenigd werden met Knorretje en Iejoor. Vanaf hier ontdekten we Yunnan per fiets, in ruim een maand legden we 1.600 km af tot de grens van Vietnam. Dit maal mochten we 2x 30 dagen in het land blijven, maar vertrokken we wat eerder om bezoek in Vietnam te ontvangen.

Hoogtepunten

We hebben veel highlights kunnen afvinken. Sterker nog, we vermoeden dat we de allerbelangrijkste en bekendste trekpleisters hebben bezocht.

Deel 1:

• Tibet met in het bijzonder Lhasa
• Het terracotta leger in Xi’an
• Booming Shanghai

Deel 2:

• Hoofdstad Beijing met o.a. de Verboden Stad
• De Chinese Muur bewandeld
• Yunnan met de bijzondere grotten, de kalkterrassen, stone forest, de schattige steden Lijiang, Baisha, Shuhe, Dali, Shaxi en de beroemde Tiger Leaping Gorge.
• De Yuanyang rijstterrassen als aparte vermelding, gezien het in onze top 3 van de highlights van onze reis is komen te staan. (Des te zuurder dat de foto’s verdwenen zijn).
• De rode én reuzepanda’s in Chengdu. Ook al is het een ‘dierentuin’, het is geweldig!
• Last but not least… 25.000 km op de teller gezet!!

Dieptepunt

Behalve veel highlights, ervaarden we in China ons grootste dieptepunt van onze reis. We verloren onze camera, iets wat niet meer goed zal komen. Hoe het zover is gekomen weten we niet, maar het is voor 99% zeker, dat we deze zelf hebben verloren. Dat verlies heeft ons een hoop tijd gekost. Tijd voor het zoeken, het doen van aangifte bij de politie, het bedenken van scenario’s en nou ja al die momenten dat het weer ter sprake komt. Elk fotomomentje dus. Het heeft ons geld gekost, maar vooral het gemis aan foto’s is een gruwel. We missen hierdoor 5 dagen foto’s die nog niet geback-upt waren. Zo missen we de foto’s van DE rijstterrassen en de briljante afdaling van de rijstterrassen naar de Rode Rivier en heel veel foto’s van prachtige fotogenieke minderheidsvolkeren in klederdracht. Dit waren niet zomaar dagen en foto’s, dit waren prijswinnende foto’s, highlight momenten en prachtige herinneringen vastgelegd… Hierdoor hebben we daarna nog eens 6 dagen geen camera gehad om onze tocht van de Chinese grens naar Hanoi via Sa Pa vast te leggen. Gelukkig is een telefoon een matige camera. En beter matige foto’s dan géén foto’s…

De statistieken (deel II):

• Afgelegde fietskilometers: 1.990 km, waarvan we het merendeel in één provincie hebben afgelegd, nl. Yunnan. In totaal hebben we daarmee in China 4.311 km gefietst. Het meest van alle landen.
• De langste fietsdag in afstand was 117,7 km, de langste fietsdag in tijd duurde 7 uur netto.
• De gemiddelde fietsafstand is 79,8 km en daar deden we ongeveer 4 uur en 3 kwartier over.
• De gemiddelde snelheid was gelijk aan onze gemiddelde snelheid overall: 16,7 km/u. We fietsten wat langer door om meer kilometers per dag te maken.
• Van de 48 dagen hebben we maar 22 dagen (46%) gefietst om ons door het land te verplaatsen. Relatief veel dagen dus voor het bezoeken van steden en bezienswaardigheden. Tja we hadden én meer tijd dan de eerste keer én er was veel meer te zien op de route. Yunnan zit vol pittoreske dorpjes en Beijing kost nou eenmaal de nodige tijd 😉
• Dit deel van China was veel bergachtiger dan tijdens ons eerste bezoek: we hebben in totaal ruim 16.000 hoogtemeters gemaakt, het viervoudige ten opzichte van deel één, terwijl het aantal kilometers nagenoeg hetzelfde was.
• Over klimmen gesproken: we klommen op één dag naar de beroemde rijstterrassen op 2.080 meter hoogte. Slechts één keer eerder hebben we meer geklommen op één dag. En waar anders kan dat zijn geweest dan in Nepal?
• We hebben in Beijing onze tent opgestuurd naar Nederland. Gekampeerd hebben we dus niet en we overnachten bijna altijd in hotels. We hebben 2 keer (3 nachten) geslapen bij Couchsurfers en 2 nachten in de trein.
• We hebben opmerkelijk genoeg geen pech met de fiets gehad, zelfs geen lekke band. Alhoewel… we hebben wel een flinke glijpartij over het asfalt gemaakt als gevolg van een nat en glad wegdek. Behalve schaafwonden en gaten in 2 fietstassen, bleef de schade beperkt. Ons eerste en hopelijk enige ongeval op de reis.

Was China nu anders dan de eerste keer?

We hebben in juni China verlaten met een beeld dat totaal niet voldeed aan het stereotype beeld dat wij (en menig ander) hadden van China. Het was veel schoner, hygiënischer en de mensen waren veel opener en vriendelijker dan verwacht. We waren positief enorm verrast. En met dat idee en beeld gingen we graag weer terug.

De Chinezen bleven voor ons fijne mensen. We troffen zoveel vriendelijkheid, hartelijkheid, vrolijkheid en enthousiasme aan, dat we nog steeds erg graag terug willen naar China. Niet iedereen blijkt dezelfde ervaring te hebben. Naar ons idee is openheid en het leren van wat woorden en zinnen in de plaatselijke taal, de belangrijkste factor die maakt dat je prettig contact krijgt. Waar dan ook ter wereld. En dat je na de tweede zin niet verder komt, maakt niet eens uit, het feit dat je het probeert wordt enorm gewaardeerd. Bovendien zijn wij zelf al snel blij en trots als we ons verstaanbaar kunnen maken dan wel begrijpen wat ze zeggen. Laten we duidelijk zijn, we weten niet veel meer te zeggen dan hoe we heten, waar we vandaan komen, wat fiets in het Chinees is en dat we geen Chinees spreken. En we kunnen tot 1000 tellen. Iets wat dagelijks terug komt bij het vragen naar hotelprijzen en het kopen van eten op de markt en afrekenen in restaurantjes. Het is voldoende voor een wederzijdse smile en begrip.  

Een groot verschil met ons eerste bezoek, is dat we een veel authentieker stuk China hebben gezien. We zijn in Yunnan in veel gebieden geweest waar minderheden wonen. Het was een stuk landelijker, de dorpen waren kleiner oftewel, de dorpen waren daadwerkelijk dorpen, de huizen waren vaak (deels) van hout. Zelfs Beijing straalt op heel veel plekken een gemoedelijke, dorpse sfeer uit, althans dat vinden wij. Niet de grote, drukke, booming stad die we hadden verwacht. In ons weekje Beijing fietsten we 120 km en we waren absoluut niet de enige fietsers. Op geen andere plaats in China blijkt fietsen zo ingeburgerd als in Beijing. En als fietser bevind je je niet perse –zoals in veel landen- aan de onderkant van de maatschappij. Al hoewel de Chinees zich wel afvraagt waarom we niet gewoon op een motor zitten 😉 Chengdu en Kunming voelden weer als het China dat we elders gezien hadden: grote steden, met weinig authentieks, of het moeten, in het geval van Chengdu, de panda’s zijn geweest. Ons pandabezoek geldt als een onvergetelijke prachtervaring. Een prachtervaring die enorm veel foto’s opleverde die gelukkig niet verloren zijn gegaan.

Dat schone en hygiënische waar we ons zo over hebben verbaasd? Daar… daar zijn we van terug gekomen…! WC’s die we elders vonden en die altijd schoon waren, waren in Yunnan een utopie. Meestal bestaat de wc uit een paar muren met een gleuf waar je je behoefte door doet. Water? Meestal niet aanwezig. Niet om te spoelen, niet om de handen te wassen. WC papier? Pardon? Regelmatig was de WC één grote ruimte die je deelt met anderen. Een WC gang kan op die manier (bijna) een sociale aangelegenheid worden. Nee, bedankt!;)

Naast vieze WC’s zijn het landschap en de dorpen vaak vervuild. Het viel ons tijdens het eerste bezoek al op dat Chinezen veel ‘laten vallen’, maar dat wordt doorgaans opgelost door de grote kolonnes schoonmakers en straatvegers die overal zijn. Deze schoonmakers zijn ver te zoeken in Yunnan en het straatvuil, daar struikel je dus over.

Hotels in Yunnan zijn goedkoper dan elders in China. Voor 80 Yuan (of minder) heb je een kamer. Hotelkamers hebben altijd een warme douche, waterkoker en redelijk harde bedden. Bijna nooit is er verwarming, terwijl altijd de deuren open staan hoe koud het ook is. De bedden hebben wel vaak elektrische dekens, dus om het warm te krijgen, moet je vroeg naar bed. Of niet tijdens de winter naar Yunnan, zoals wij deden.

Trip.com is een goede site voor China voor het boeken van hotels. Goede support, want als je iets hebt geboekt waar buitenlanders niet geaccepteerd worden, krijg je een telefoontje. Dit bleef beide reizen een terugkerende issue. We ontdekten dit keer dat Trip.com bij een weigering aanbiedt om het verschil met het alternatief te betalen. Top, gewoon iets goedkoops boeken en zien waar het schip strand. Het wordt opeens minder erg om afgewezen te worden.

Goed verkrijgbaar bleek melk, yoghurt en in mindere mate melkpoeder. Havermout, mayonaise en brood is geen probleem. Veel lastiger is koffie. Filterkoffie al helemaal niet en oploskoffie is duur (10 euro voor 400 gram). Als de oploskoffie betaalbaar is, heb je ongetwijfeld te maken met 3 in 1 koffie (met melk en suiker), iets wat niet duidelijk is op te maken uit de verpakking. Ze noemen het zwarte koffie en ze beelden zwarte koffie af. Gelukkig weten we waar we op moeten letten en staan of de ingrediënten óf de voedingswaarde wel vermeld.

Pinnen is geen enkel probleem. Pinautomaten zijn op veel plekken en je kan grote bedragen opnemen. Heel fijn, want net als de eerste keer lukt het niet om te betalen zoals de Chinees. De Chinees gebruikt altijd en overal een app om te betalen, zoals WeChat of Alipay.

China blijft een gedoe met sommige dingen. Ook dat was nu niet anders. Niet alle hotels accepteren je (zondermeer), een visum verlengen duurt dagen waar nogal wat papierwerk bij komt kijken en zonder VPN (Virtual Private Network) kom je letterlijk en figuurlijk nergens. De VPN’s die er zijn, zijn in een continue strijd verwikkeld met de Chinese overheid. Die laatste probeert de VPN’s te weren en de VPN verstrekkers op hun beurt proberen steeds weer nieuwe routes te verzinnen om de Chinese blokkades te omzeilen. Het is voortdurend zoeken naar VPN’s die (goed) werken, want als een VPN werkt, wil dit niet zeggen dat hij het over een week, een dag of een uur nog doet. Het inchecken in een hotel en het gebruik van internet kosten hierdoor zeeën van verloren tijd en levert vanzelfsprekend veel ergernissen op.

China deel 2 is ons wederom heel goed bevallen. Al was het totaal anders dan China deel 1. Om een land 400 maal groter dan Nederland wat beter te leren kennen, moeten we nog eens terug. Met niet een cursusje Chinees vooraf, maar een cursus Chinees ter plekke. Het zou ontzettend leuk zijn als we dan wat Chinees kunnen spreken, anders dan de paar losse woordjes en zinnetjes. De mensen zijn heel erg open en benaderbaar, maar de taal vormt veelal een barrière voor een echt gesprek. Een barrière die Google deels kan slechten, maar dan alleen m.b.v. rammelende VPN’s.

De enormiteit van het land zie je ook terug in het eten. De verscheidenheid is enorm. Helaas is China vlees georiënteerd, zoals bijna elk land (in Azië), dus voor de vegetariër/veganist is het een wat lastiger te bereizen land.

De politie

We kwamen dit keer drie maal in aanraking met de politie…

Zo begon het. Neem je de trein in China, dan gaat alle bagage door de scanner. Messen van >5 cm mag je niet meenemen. Verstoppen tussen metalen voorwerpen of in een metalen thermosfles zoals wij probeerden, kan helpen, alhoewel niet altijd. De beveiliging oftewel de spoorwegpolitie ontdekte het mes. Dit leverde een gesprek van bijna een uur op om ze te overtuigen van de noodzaak een mes te bezitten. Tot onze verbazing bleven de agenten enorm vriendelijk en behulpzaam en met overredingskracht is het zelfs gelukt ons mes mee te krijgen. Probeer in Nederland maar eens illegaal een mes mee te nemen, te worden betrapt om vervolgens oplossingen door de politie te krijgen aangereikt om het mes in bezit te houden. (Voor het volledige verhaal, lees deel 3). Waanzin, 10 punten voor de politie China!

De tweede keer dat de politie ons betrapte op iets illegaals, was in Kunming toen we door rood reden Onze eerste trip in China deed ons vermoeden dat door rood rijden überhaupt geen probleem was, dit maal echter werden we staande gehouden. Dit leverde een Engels-Chinese discussie op die nergens toe leidde, aangezien we elkaar totaal niet begrepen. Al wisten we dondersgoed de inhoud 😉 Hierop besloten we door te fietsen –we hadden immers haast- en hier bleef het bij. Iets om thuis niet te proberen 😉 Hoera Chinese politie!

De derde keer hadden we de politie nodig. We waren de camera verloren. Enerzijds leken ze heel behulpzaam, anderzijds waren we teleurgesteld in de gang van zaken. Maar vooral dat ze ons niet de camera konden terug leveren. Rara wie is hier de schuldige…?;)

Laat één ding duidelijk zijn. We zijn het níet eens met het beleid ten aanzien van Tibetanen en de Oeigoeren in Xinjang. Dat is een politiek beleid wat totaal NIET door de beugel kan, waar lieve, vreedzame mensen totaal in hun vrijheid worden beperkt en in heropvoedingskampen worden geplaatst. Iets waar de wereld zich mee zou moeten bemoeien. We hebben het over de politie-agenten die wij hebben ontmoet en die één voor één verrassend behulpzaam waren en hun werk fantastisch deden.

Als we weer met de politie in aanraking komen, zijn we in Vietnam…. De reden had álles met China te maken… Het corona-virus…

Het Corona-virus

24 december verlaten we China. Op dat moment is China en de rest van de wereld nog nauwelijks op de hoogte van het onbekende virus dat begin december in Wuhan longontstekingen veroorzaakt. In januari werd ontdekt dat dit nieuwe ‘corona-virus’ afkomstig is van dieren en werd gelinkt aan een markt waar (illegale) dierenhandel plaats vond. Exact één maand na ons vertrek werd Wuhan en het nabijgelegen Huanggang afgesloten van de buitenwereld. 18 miljoen mensen raakten geïsoleerd. Op hetzelfde moment worden de slachtoffers van dit virus geregistreerd. Een week later worden de eerste buitenlandse slachtoffers die niet in Wuhan zijn geweest gediagnosticeerd. De WHO noemt op dat moment de uitbraak een ‘Global Public Health Emergency’. Het aantal slachtoffers overstijgt reeds het aantal SARS slachtoffers (17 jaar terug) met inmiddels 8.100 ziektegevallen. De paniek slaat meer en meer toe. Amerika plaatst mensen die vanuit China komen vliegen voor twee weken in quarantaine. In meer en meer landen worden slachtoffers met COVID-19 gediagnosticeerd. In China gaan minder treinen en lange afstandsbussen, worden wegen afgesloten en dienen mensen thuis te gaan werken. Grenzen sluiten, waardoor China over land uit reizen onmogelijk wordt.

Er is veel ongerustheid tot paniek aan toe. Hadden we eind januari in China gezeten, zouden we echt een probleem hebben gehad. Een probleem om het land te verlaten en dus een probleem om ergens anders binnen te komen. Zo zijn de grenzen tussen China en Laos en China en Vietnam gesloten. Tevens zijn vele vluchten gecanceld. Later in onze reis merken we dat het feit dat we China bezocht hebben, betekent dat we überhaupt ‘besmet’ zijn. Besmet met het virus ‘potentieel gevaarlijke China-ganger’.

8 weken na ons vertrek is het aantal slachtoffers exponentieel gestegen. Bijna 70.000 gevallen in 29 landen zijn gediagnosticeerd, waarvan 1.669 overleden. Het overlijdensrisico lijkt daarmee niet zo hoog (2%). Echter kijkend naar het percentage genezen en overleden, blijkt het sterfterisico 15%…. Dit percentage kan gedurende een uitbraak nog alle kanten opgaan, momenteel daalt het percentage gelukkig gestaag.

Het virus is in die zin gevaarlijk dat één patiënt gemiddeld 3-4 anderen besmet, ook als deze nog géén symptomen vertoont. De incubatietijd is daarbij vrij lang; 2-14 dagen.   

China is onlosmakelijk verbonden met het coronavirus. Het enige waar nog over gesproken wordt als het woordje China valt, is corona…. En daarmee is het een eng land geworden, een land dat zo geweldig is en zoveel meer te bieden heeft… Maar niet nu. Nu kom je er niet in, niet uit en is het land een spookland geworden. De reiziger wordt beperkt, de Chinees heeft het nog moeilijker, laat staan de reizende Chinees…

Tot ziens China

We hebben tot ons geluk het land op het juiste moment verlaten. Na een geweldige tijd te hebben gehad. We hebben in ons bijna 600 dagen durende fietsreis de meeste tijd in China doorgebracht. Dat is maar liefst 14% van onze reis. Niet elk land wat we bezochten willen we graag nog eens bezoeken. Temeer omdat de wereld nog zoveel onbekende plekken, landen en bezienswaardigheden heeft. China is wel een uitzondering op de regel. Nou ja, naar Turkije gaan we zeker nog wel vaker en Iran verdient een tweede bezoek zonder fiets. China bezoeken we in de toekomst nog eens goed, voor een maand of 6 achtereen?? Vanuit Nederland is een langdurig visum namelijk zo geregeld. En de Yuangyang terrassen, die gaan we gewoon opnieuw bezoeken, fotograferen en direct backuppen!